Στις 31 Αυγούστου 1956, πέφτει ο Κυριάκος Κολοκάσης και ο Ιωνάς Νικολάου, μετά από μεγάλη μάχη στο Γενικό Νοσοκομείο Λευκωσίας, με σκοπό την απελευθέρωση του τομεάρχη της Λευκωσίας, Πολύκαρπου Γιωρκάτζη. Η διαταγή για την επιχείρηση δόθηκε στον Παναγιώτη Κοτζιά και την ανάλαβε η ομάδα Γερίου. Αν και η συμμετοχή ήταν εθελοντική, τα μέλη της ομάδας Γερίου δήλωσαν με ενθουσιασμό την παρουσία τους. Πέραν του Κοτζιά, στην επιχείρηση συμμετείχαν ως ένοπλοι ο Ιωνάς Νικολάους, Κυριάκος Κολοκάσης, Σπύρος Κυριάκου και Νίκος Σαμψών, ενώ βοήθησε με την μεταφορά των ενόπλων και του πολεμικού υλικού ο Νεοπτόλεμος Γεωργίου Λεφτής, η Βερονίκη Λεωνίδου και η Ελένη Χριστοφορίδου.
Ο Γιωρκάτζης προσποιήθηκε στομαχικούς πόνους, για να μεταφερθεί στο νοσοκομείο για ακτινολογική εξέταση. Ο λοχίας Ντέμον προτού σκοτωθεί από τους αγωνιστές, πέτυχε τον Ιωνά Νικολάου και τον τραυμάτισε βαριά. Ο Άγγλιος λοχίας, Ντέμον, ήταν αυτός που εκτέλεσε στις Κεντρικές Φυλακές τους πρώτους απαγχονισθέντες Μιχαλάκη Καραολή και Ανδρέα Δημητρίου.
Ο Ιωνάς, παρά τον βαρύ του τραυματισμό, σύρθηκε μέχρι την είσοδο του διαδρόμου και την έφραξε με το περίστροφο που κρατούσε για να καθυστερήσει τους Άγγλους φρουρούς και να διαφύγουν οι συναγωνιστές του με τον Γιωρκάτζη. Όταν οι σφαίρες του έλειψαν, έριξε το περίστροφο προς τους Άγγλους στρατιώτες και στην συνέχεια έπεσε από τις σφαίρες τους, μαζί με τον συναγωνιστή του, Κυριάκο Κολοκάση.
Μετά τους πυροβολισμούς, αποχώρησε ο Κοτζιάς, ο Λεφτής, ο Σαμψών (πέρνωντας ως λάφυρο ένα αυτόματο «στέρλιγκ» από τον Άγγλο λοχία) και οι δύο αγωνίστριες. Στην επιχείρηση τραυματίστηκε ο Γεώργιος Ταλιαδώρος, που βοήθησε την επιχείρηση ως υπάλληλος του νοσοκομείου και ο Σπύρος Κυριάκου, μέλος της ομάδας που αποτόλμησε την επιχείρηση. Πέραν του Ιωνά και του Κυριάκου, σκοτώθηκε επίσης ο Κούλης Κυριακίδης, ο φροντιστής του νοσοκομείου. Παρά τις δύο απώλειες, ο σκοπός της επιχείρησης, δηλαδή η απελευθέρωση του Γιωρκάτζη, επετεύχθη.
Ιωνάς Νικολάου
Ο Ιωνάς Νικολάου γεννήθηκε στις 10 Αυγούστου 1937, στο Γέρι της Λευκωσίας. Μετά την αποφοίτηση του από το γυμνάσιο, δούλεψε ως σχεδιαστής, ενώ ασχολείτο και με την προσωπογραφία.
Όταν ήταν στο Παγκύπριο Γυμνάσιο, έγινε μέλος της πρώτης ομάδας του σχολείου του και της ομάδας “Γεράκι” του χωριού του. Σε μια διαδήλωση τον Μάιο του 1955, στην Πλατεία Μεταξά, κτύπησε ένα Άγγλο αξιωματικό και όταν αναγνωρίστηκε τον καταδίκασαν σε πρόστιμο δέκα λιρών. Έλαβε μέρος σε προσπάθειες απελευθέρωσης κρατουμένων αγωνιστών και σε επιθέσεις εναντίον Άγγλων στρατιωτών στη Λευκωσία.
Στις 15 Αυγούστου 1956, συμμετείχε στην εκτέλεση Άγγλου πράκτορα της Ιντέλιτζενς Σέρβις στην περιοχή “Άνοιγμα Κολοκάση” στη Λευκωσία και στη συνέχεια σε επίθεση εναντίον αυτοκινήτου της αγγλικής περιπόλου.
Κυριάκος Κολοκάσης
Ο Κυριάκος Κολοκάσης γεννήθηκε στις 4 Φεβρουαρίου 1934, στο Γέρι. Δούλευε σαν γεωργός, ενώ υπήρξε μέλος της επιτροπής της Αγροτικής Τοπικής Ένωσης της ΠΕΚ Γερίου και ηγετικό στέλεχος των εθνικοφρόνων σωματείων του χωριού του.
Εντάχθηκε στην ομάδα “Γεράκι” του Γερίου. Είχε το κρησφύγετο του, στο οποίο έκρυβε αντάρτες και πολεμικό υλικό για τις ομάδες της περιοχής. Επίσης, έλαβε μέρος σε βομβιστικές επιθέσεις και απόπειρες απελευθέρωσης καταδίκων.
Το Μάρτιο του 1956, έβαλαν βόμβες πετρελαίου στις αποθήκες του αγγλικού στρατού στην Αθαλάσσα, οι οποίες προξένησαν μεγάλες ζημιές. Στις 15 Αυγούστου 1956, ομάδες της Λευκωσίας εκ των οποίων και ο Κολοκάσης με την δική του, ανέλαβαν την απελευθέρωση των θανατοποινιτών Μιχαήλ Κουτσόφτα και Παρασκευά Χοιροπούλη. Αντί αυτών, όμως, απελευθέρωσαν δυο άλλους καταδίκους.
Γραφείο Τύπου
ΜΕΤΩΠΟ Κυπρίων Φοιτητών Ηνωμένου Βασιλείου
