Λονδίνο, 19 Νοεμβρίου 2011
Έχει καταστεί τετριμμένο, πλέον, ότι η ελληνική Ιστορία βρίθει γενναίων πράξεων και ηρώων. Ωστόσο, κανείς δεν μπορεί να αμφισβητήσει ότι ο Ελληνισμός διαθέτει πλήθος αγωνισαμένων και πεσόντων υπέρ της Ελευθερίας. Ήταν 19 Νοεμβρίου 1958, όταν ο Κυριάκος Μάτσης αποφάσιζε συνειδητά -και αυτό δίνει μεγαλύτερη αξία στην πράξη του- να θυσιαστεί μέσα σε ένα μικρό κρησφύγετο στο Δίκωμο. Μπροστά στο δίλημμα-πρόκληση που θέτουν οι Έλληνες στους εαυτούς τους (Ελευθερία ή Θάνατος), ο Μάτσης επέλεξε το θάνατο του σώματος, αλλά διά του ολοκαυτώματός του κατέστη εσαεί αθάνατος.
Μαθητικά χρόνια
Από τα μαθητικά του χρόνια έδειξε πως ήταν ταγμένος να υπηρετήσει τα ανώτερα ιδανικά της Φυλής άχρι θανάτου. Ήδη από τότε είχε φανεί η κλίση του στα γράμματα, καθώς έγραφε συνεχώς κείμενα για την πατρίδα και τον άνθρωπο. Χαρακτηριστικό είναι το απόσπασμα από την ομιλία που εξεφώνησε κατά την αποφοίτησή του το 1945: «Εμπρός, λοιπόν, ακρίτες των Εθνικών μας επάλξεων. Ας της δώσουμε το κάθε τι. Και την ζωή μας ακόμα. Γιατί αν πραγματικά μια φορά κανείς πεθαίνει, το να πεθαίνει κανείς για την Ελλάδα, θεία είναι η δάφνη». Το μεγαλείο του Κυριάκου Μάτση, όμως, συνίσταται στο ότι δεν έμεινε στα γραπτά και στους λόγους, αλλά δίδαξε το πώς οι ιδέες πραγματώνονται.
Φοιτητής στη Θεσσαλονίκη
Όντας άριστος μαθητής, μετέβη στη Θεσσαλονίκη το 1946 για να σπουδάσει Γεωπονία στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης (μπροστά από τη βιβλιοθήκη του Πανεπιστημίου βρίσκεται προτομή του ήρωα). Ενώ ο εμφύλιος μαίνεται στην Ελλάδα, ο Μάτσης εμψυχώνει με πύρινους λόγους τους στρατιώτες που αντιμετωπίζουν τις κομμουνιστικές δυνάμεις και τους Βουλγάρους, οι οποίοι εποφθαλμιούσαν τη Θεσσαλονίκη. Ανάμεσα σε πολλές άλλες δραστηριότητες, ο Κυριάκος Μάτσης ίδρυσε την Εθνική Φοιτητική Ένωση Κυπρίων Θεσσαλονίκης (ΕΦΕΚΘ), με σκοπό «την παντοία προβολή της Ελληνικής Κύπρου».
Συμμετοχή στον αγώνα της ΕΟΚΑ
Με το πέρας των σπουδών του, επιστρέφει στην Κύπρο, όπου εργάζεται ως γεωπόνος στην Αμμόχωστο. Ως ήταν φυσικό, με την έναρξη του αγώνα της ΕΟΚΑ κατετάγη από τους πρώτους στην Οργάνωση, για να αγωνιστεί για την Ελευθερία και την Ένωση με τη μάνα Ελλάδα. Στις 9 Ιανουαρίου 1956 συλλαμβάνεται και υφίσταται απάνθρωπα βασανιστήρια στα κρατητήρια της Ομορφίτας. Ο ωραίος Έλληνας, όμως, δε λυγίζει. Γι΄ αυτό, αναλαμβάνει προσωπικά την υπόθεση ο Στρατάρχης Χάρντινγκ, ο οποίος προσφέρει στο Μάτση το μυθικό, για την εποχή, ποσό των 500.000 λιρών. «Ου περί χρημάτων τον αγώναν ποιούμεθα, αλλά περί αρετής», ήταν η απάντησή του. Ο Στρατάρχης έφυγε ταπεινωμένος, αλλά αισθανόμενος δέος για το σθένος του αγωνιστή, διέταξε να σταματήσουν τα βασανιστήρια.
Στις 13 Σεπτεμβρίου 1956 ο Μάτσης δραπέτευσε και ορίστηκε τομεάρχης Κερύνειας. Το συναπάντημά του με την αθανασία δε θα αργούσε. Την 19 Νοεμβρίου 1958, ενώ βρισκόταν στο κρησφύγετό του στο Δίκωμο, υπήρξε προδοσία και περικυκλώθηκε από αγγλικά στρατεύματα. Δεν το σκέφτηκε ούτε στιγμή. Προτίμησε να διαμελιστεί από τις χειροβομβίδες των θρασύδειλων Άγγλων, που δεν τολμούσαν να πλησιάσουν, παρά να καταπατήσει τον όρκο που έδωσε: «Θα αγωνισθώ με όλας μου τας δυνάμεις διά την απελευθέρωσιν της Κύπρου από τον Αγγλικόν ζυγόν, θυσιάζων και αυτήν την ζωή μου». Όπερ και εγένετο. Εκείνη η μικρή οπή, που χρησιμοποιήθηκε ως κρησφύγετο από τον ήρωα, έγινε τόπος προσκυνήματος. Δε θα μπορούσε να υπάρξει διαφορετική κατάληξη. Ο ίδιος ο Μάτσης έγραφε στους γονείς του έντεκα μήνες πριν τη θυσία του: «Πιστεύουμε ότι κάθε θυσία μας δεν πηγαίνει άδικα και εσείς να είστε περήφανοι για μας. Αν ο καλός Θεός μας επιφυλάσση την λαμπράν τύχη να δώσωμεν την ζωήν μας για την πατρίδα, τότε η χαρά σας πρέπει να είναι απέραντη. Δεν ξέρω αν μπορεί να ονειρευτεί ένας άνθρωπος καλύτερη τύχη από αυτήν. Και δεν μπορώ να σκεφθώ γονείς που να είναι πιο περήφανοι παρά για τα παιδιά τους που έπεσαν για την πατρίδα».
Οι φοιτητές του ΜΕΤΩΠΟΥ Κυπρίων Φοιτητών Ηνωμένου Βασιλείου κλίνουν ευλαβικά το γόνυ μπροστά στο μεγαλείο του Κυριάκου Μάτση και τιμούν τη θυσία του. Παρά ταύτα, δεν είναι αρκετό μόνο το να παραθέτουμε τα γεγονότα, αλλά πρέπει συνάμα να κάνουμε βίωμά μας τις παρακαταθήκες που μας κατέλιπαν οι ηρωικοί πρόγονοι και να αγωνιζόμαστε για να φανούμε αντάξιοι και καλύτεροι εκείνων. Ζούμε σε μια κοινωνία όπου κυριαρχούν οι ιδιοτέλεια και ο αριβισμός. Όπου οι συνειδήσεις των ανθρώπων δηλητηριάζονται από την παιδική ηλικία, ούτως ώστε να μετατραπούν σε απρόσωπους ψηφοφόρους και πειθήνιους καταναλωτές. Επειδή η ηττοπάθεια και η παθητικότητα δεν είναι επιλογές, το φωτογόνο παράδειγμα του Κυριάκου Μάτση μας προσφέρει αποκούμπι. Τα τελευταία του λόγια ας χαραχθούν στην ψυχοσύνθεσή μας και να αποτελούν την απάντηση που θα παίρνει ο οποιοσδήποτε επιβουλεύεται την Ελευθερία και την Αξιοπρέπειά μας: «Δεν παραδίδομαι. Αν θα βγω, θα βγω πυροβολώντας!»
Γραφείο Τύπου
ΜΕΤΩΠΟ Κυπρίων Φοιτητών Ηνωμένου Βασιλείου
