Όταν το 1878 οι Άγγλοι έφταναν στην Κύπρο ως νέοι κυρίαρχοι του νησιού, ο λαός μας τους υποδέχτηκε με ενθουσιασμό. Η ενσωμάτωση των Επτανήσων στο ελληνικό κράτος το 1864 με τη συναίνεση των Άγγλων, αναπτέρωσε τις ελπίδες και το όραμα των Ελλήνων της Κύπρου για Ένωση με την Ελλάδα.
Οι Κύπριοι με κάθε ευκαιρία φρόντιζαν να εκφράζουν και να υπενθυμίζουν στους Άγγλους την επιθυμία τους για Ένωση. Δυστυχώς όμως, η στάση των κατακτητών ήταν αδιάλλακτη. Ο τότε κυβερνήτης – δικτάτορας του νησιού, Ρόλαντ Στορς, απάντησε με τον χειρότερο τρόπο στο αίτημα των Κυπρίων για Ένωση. Οι Άγγλοι επιχείρησαν να δημιουργήσουν μια νέα εθνική συνείδηση, επεμβαίνοντας στην παιδεία και την Εκκλησία. Καταδίωκαν κάθε εθνική και φιλελεύθερη δράση με την επιβολή στρατιωτικού νόμου και προσπάθησαν να εισαγάγουν στην κοινωνία διαιρετικά στοιχεία ανάμεσα στον λαό.
Η αγανάκτηση και ο θυμός των Κυπρίων, σε συνδυασμό με τις άθλιες συνθήκες φτώχιας και καταπίεσης που επικρατούσαν, δεν άργησε να ξεσπάσει. Στις 17 Οκτωβρίου, ο Μητροπολίτης Κιτίου, Νικόδημος Μυλωνάς, παραιτήθηκε από το Νομοθετικό Συμβούλιο και κάλεσε τον λαό σε ανυπακοή προς τους δυνάστες, διακηρύσσοντας ταυτόχρονα το αίτημα των Κυπρίων για Ένωση:
«Εν ονόματι Θεού και λαού, κηρύττω την Ένωσιν μετά της μητρός Ελλάδος και την ανυπακοήν και ανυποταξίαν εις τους άνομους νόμους του ανήθικου, φαύλου και επονείδιστου καθεστώτος, όπερ καλείται αγγλικόν καθεστώς».
Μέσα από αυτές τις αντίξοες συνθήκες, ο λαός μας δεν τα έβαλε κάτω και βρήκε τη δύναμη να σηκώσει το ανάστημά του, απαιτώντας την ελευθερία του. Το έντονο αίσθημα για αποκατάσταση του δικαίου, καθώς και το παλλαϊκό αίτημα για αυτοδιάθεση της Κύπρου, οδήγησε σε μια αυθόρμητη εξέγερση στις 21 Οκτωβρίου του 1931 με μια μεγαλειώδη πορεία, η οποία κατέληξε στο αγγλικό κυβερνείο. Αυτή ήταν και η πρώτη δυναμική αντίσταση του κυπριακού λαού ενάντια στον Άγγλο κατακτητή. Η ένταση που επικρατούσε και η συναισθηματική φόρτιση του λαού είχαν ως αποτέλεσμα την πρόκληση επεισοδίων ανάμεσα στους διαδηλωτές και τους Άγγλους, κατά τη διάρκεια των οποίων πυρπολήθηκε και το αγγλικό κυβερνείο. Οι κατοχικές δυνάμεις απάντησαν με πραγματικά πυρά κατά των άοπλων διαδηλωτών, τραυματίζοντας σοβαρά δεκαπέντε άτομα και σκοτώνοντας τον δεκαπεντάχρονο Ονούφριο Κληρίδη.
Η μνήμη όλων μας αυτή τη μέρα γυρνά στην πρώτη δυναμική εξέγερση, που άνοιξε τον δρόμο και έδωσε το έναυσμα για τον ένδοξο αγώνα της ΕΟΚΑ. Τα Οκτωβριανά του 1931 πρέπει να θυμίζουν σε όλους μας ότι ο Κυπριακός Ελληνισμός ποτέ δεν έπαυσε να αγωνίζεται για το δίκαιο. Δεν έπαυσε κι ούτε θα παύσει να ζητά την ελευθερία του, την οποία του στερούσαν τότε οι Άγγλοι και σήμερα οι Τούρκοι. Ο αγώνας για την Απελευθέρωση συνεχίζεται.
Γραφείο Τύπου
ΜΕΤΩΠΟ Κυπρίων Φοιτητών Η.Β.
