You are currently viewing 29 Μαΐου 1453: Ουκ εάλω η ρίζα, ουκ εάλω το φως!

“Ουκ εάλω η ρίζα, ουκ εάλω το φως! Ενυπάρχει στο φως η ψυχή σου, στη ρίζα το σώμα σου. Ουκ εάλω η βασιλεύουσα ψυχή των Ελλήνων”

Νικηφόρος Βρεττάκος

Σαν σήμερα, 29 Μαΐου 1453, η Κωνσταντινούπολη, η Πόλις των Ελλήνων, έπεσε στα χέρια των βάρβαρων προαιώνιων εχθρών του Ελληνισμού και της Ορθοδοξίας, σημαίνοντας το ουσιαστικό τέλος της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας.

Ένεκα της οικονομικής κατάστασης της Βυζαντινή Αυτοκρατορία η παρακμή ήταν εμφανέστατη. Ο πολιτικός και θρησκευτικός διχασμός για την ένωση των Εκκλησιών (Ορθόδοξης και Καθολικής) δυσχέραιναν ακόμη περισσότερο την κατάσταση. Το 1453 η Αυτοκρατορία περιοριζόταν στην Κωνσταντινούπολη, τα περίχωρα της και την Πελοπόννησο, όπου και στέφθηκε Αυτοκράτορας ο Κωνσταντίνος ΙΑ’ Παλαιολόγος το 1449. Από την άλλη, το οθωμανικό στρατόπεδο ανέλαβε ο Μωάμεθ Β’ ο οποίος είχε την έμμονή ιδέα να κατακτήσει την Κωνσταντινούπολη και να επεκταθεί στην Ευρώπη. Προτού ξεκινήσει την πολιορκία, είχε προτείνει στον Κωνσταντίνο να παραδώσει την πόλη με εγγύηση την ασφάλεια των κατοίκων και του ιδίου, πρόταση η οποία απορρίφθηκε. Βλέπετε, η υποταγή των Ελλήνων και η παράδοση του Ελληνισμού αμαχητί, τότε, δεν ήταν επιλογή!

Στις 6 Απριλίου του 1453 άρχισε η πολιορκία της Πόλης από τους Οθωμανούς, η οποία διήρκεσε 54 μέρες. Ο οθωμανικός στρατός ήταν πολυάριθμος, καλύτερα εξοπλισμένος και απέκλεισε την Πόλη από στεριά και θάλασσα. Οι τελευταίοι υπερασπιστές της Πόλης ήταν ελάχιστοι. Η βοήθεια από τη Δύση, για την οποία τόσα και τόσα έγιναν, δεν ήρθε ποτέ. Ο αγώνας ήταν άνισος αλλά εντούτοις, οι Οθωμανοί απωθούνταν.

Ο Μωάμεθ έστειλε πολλές φορές πρεσβευτές στον Αυτοκράτορα ζητώντας του να παραδοθεί και να παραδώσει την Πόλη, «σώζοντας» έτσι τον εαυτό του και τους πολίτες του. Στο τελευταίο από αυτό τα μηνύματα, στις 23 Μαΐου 1453, ο Κωνσταντίνος απάντησε «Το δε την Πόλιν σοι δούναι, ουτ΄ εμόν εστίν ουτ΄ άλλου των κατοικούντων εν ταύτη. Κοινή γαρ γνώμη πάντες αυτοπροαιρέτως αποθανούμεν και ου φεισόμεθα της ζωής ημών», (μτφ «Το να σου παραδώσουμε την Πόλη, δεν είναι ούτε δικαίωμα δίκο μου, ούτε δικαίωμα άλλου από τους κατοικούντες σε αυτή. Γιατί απόφαση όλων μας είναι να πέσουμε, αμυνόμενοι με τη θέλησή μας και δεν θα λυπηθούμε τη ζωή μας»).Για ακόμη μια φορά, ως Έλλην, αρνήθηκε την υποταγή, αφού η κοινή γνώμη όλων των Βυζαντινών φώναζε ότι προτιμούσαν να αμυνθούν και να αντικρίσουν αξιοπρεπώς τον θάνατο, γνωρίζοντας το αναπόφευκτο που επερχόταν, παρά ως υποταγμένοι να παραδώσουν την Πόλη αμαχητί.

Το βράδυ της 28ης Μαΐου τελείται στην Αγία Σοφία η τελευταία μεγάλη λειτουργία, παρουσία του Αυτοκράτορα. Ο Κωνσταντίνος, καθώς και οι υπόλοιποι υπερασπιστές της Πόλης, όπως και όλος ο λαός, μεταλαμβάνουν των Αχράντων Μυστηρίων και είναι έτοιμοι να αντιμετωπίσουν τη μοίρα τους. Στις 29 του Μάη, οι Οθωμανοί επιτέθηκαν από 3 πλευρές ταυτόχρονα. Παρά το ότι αποκρούστηκαν, δημιουργήθηκαν ρήγματα στα τείχη όπου έκαναν την πτώση της Πόλης εφικτή. Μετά από εσωτερική προδοσία διά του ανοίγματος της Κερκόπορτας, την οποία μέχρι τότε δεν είχαν αντιληφθεί, οι Οθωμανοί κατάφεραν να μπουν στην Πόλη και να περικυκλώσουν τους Βυζαντινούς. Με την πτώση της Κωνσταντινούπολης, ξεκίνησε μαζική λεηλασία. Μεγάλο μέρος του πληθυσμού προσπάθησε να σωθεί μπαίνοντας στην Αγία Σοφία, όμως οι Οθωμανοί  δεν έδειξαν οίκτο και έσφαξαν τους πάντες. Δεν έδειξαν κανένα σεβασμό σκοτώνοντας αμάχους, βεβηλώνοντας εκκλησίες και λεηλατώντας περιουσίες.

Ο Αυτοκράτορας έπεσε μαχόμενος, με τον θρύλο να αναφέρει, προς την διατήρηση της Ελληνικής μνήμης, πως «Άγγελοι Κυρίου» τον άρπαξαν όταν βρέθηκε περικυκλωμένος από τους Οθωμανούς. Ο θρύλος αναφέρει επίσης, ότι τον μαρμάρωσαν στα έγκατα της Αγίας Σοφίας, για να εγερθεί όταν θα φτάσει η ώρα να επιστρέψει στα χέρια των Ελλήνων η Πόλη, στέλνοντας τους Τούρκους πίσω στην Κόκκινη Μηλιά και φέρνοντας τότε την διάλυση της Τουρκίας. Όπως αυτός ο θρύλος, έτσι κι άλλοι πολλοί που συνδέονται με την επιστροφή της Κωνσταντινούπολης στους Έλληνες, σε συνδυασμό με τα Ελληνικά στοιχεία σε κάθε γωνιά της Πόλης, στοιχειώνουν και τρομοκρατούν τους Τούρκους μέχρι και σήμερα, αφού αρκετοί από αυτούς πιστεύουν πως μια μέρα, η Πόλη θα επιστρέψει στα χέρια των αληθινών της δικαιούχων.

Παρά την πτώση της Πόλης και την τουρκοκρατία, οι Έλληνες δεν ξέχασαν και δεν συμβιβάστηκαν. Με πίστη στον Χριστιανισμό και στο Έθνος, 4 περίπου αιώνες αγωνίστηκαν για την απελευθέρωση όλης της Ελλάδας.

Χαρακτηριστική ήταν η απόκριση του Θ. Κολοκοτρώνη προς τον Άγγλο στρατηγό Χάμιλτον, όταν αυτός του είπε ότι “Πρέπει οι Έλληνες να ζητήσουν συμβιβασμόν και η Αγγλία να μεσιτεύση”. Ο Γέρος του Μοριά αποκρίθηκε καταλλήλως, επισημαίνοντας τη σύνδεση της σημερινής Ελλάδος με το Βυζάντιο, ότι “Αυτό δεν γίνεται ποτέ, ελευθερία ή θάνατος. Εμείς, καπετάν Άμιλτων, ποτέ συμβιβασμόν δεν εκάμαμεν με τον Τούρκο. Άλλους έκοψε, άλλους εσκλάβωσε με το σπαθί και άλλοι, καθώς εμείς, εζούσαμεν ελεύθεροι από γενεά εις γενεά. Ο βασιλεύς μας εσκοτώθη, καμμία συνθήκη δεν έκαμε. Η φρουρά του είχε παντοτινόν πόλεμον με τους Τούρκους και δύο φρούρια ήταν πάντοτε ανυπότακτα”. “Η φρουρά του βασιλέως μας είναι οι λεγόμενοι κλέφτες, τα φρούρια η Μάνη και το Σούλι και τα βουνά”. Ο Γέρος αναφερόταν στο ύστατο Αυτοκράτορα του Βυζαντίου που έπεσε μαχόμενος στα τείχη της Πόλης και στον ανεξάντλητο αγώνα εώς την Απελευθέρωση της παντοτινής πρωτεύουσας του Ελληνισμού και της Ορθοδοξίας.

Αν και ο συνολικός στόχος δεν επετεύχθη, ο πόθος για την απελευθέρωση της Κωνσταντινούπολης, της οικουμενικής και φυσικής πρωτεύουσας του σύγχρονου Ελληνισμού, παραμένει άσβεστος στους αιώνες. Το Έθνος μας έχει ανάγκη από ελευθερία και παρά τις αντιξοότητες και τις κάλπικες ορθότητες που επικρατούν στον σύγχρονο κόσμο, οφείλουμε να αγωνιστούμε για όλα τα δίκαια του Έθνους μας.

Οι τελευταίες κινήσεις του νεο-Σουλτάνου Ερντογάν με τις ασέβειες που επιδεικνύει προς το σύμβολο του Ελληνισμού και της Ορθοδοξίας, μετατρέποντας και λειτουργώντας την Αγία Σοφιά ως τζαμί, μας καλούν ακόμη περισσότερο να μην ξεχνάμε. Ούτως ή αλλιώς όσο κι αν προσπαθήσει να αλλοιώσει την ιστορία, οι ψηφιδωτές αγιογραφίες εντός της Αγιάς Σοφιάς που αδυνατούν να καλύψουν, όσο κι αν προσπαθούν, θα βρίσκονται πάντα εκεί να υπενθυμίζουν σε όλους την ταυτότητα του ιερού ναού και της Πόλης. Την Ελληνορθόδοξη τους ταυτότητα!

Η αλλοίωση της πνευματικής και της εθνικής συνείδησης στην Ελλάδα του σήμερα από τους πολιτικάντηδες του τόπου, δεν είναι ικανή να μας κάνει να ξεχάσουμε τις κατεχόμενες μας πατρίδες. Δεν ξεχνιέται ούτε η Βόρεια Ήπειρος, ούτε η κατεχόμενη Κύπρος μα ούτε η Κωνσταντινούπολη και η υπόλοιπη Μικρά Ασία.

«Σώπασε κυρὰ Δέσποινα, καὶ μὴ πολυδακρύζῃς,

πάλι μὲ χρόνους, μὲ καιρούς, πάλι δικά μας θά ῾ναι».

Γραφείο Τύπου
ΜΕΤΩΠΟ Κυπρίων Φοιτητών Ηνωμένου Βασιλείου