You are currently viewing Ιρλανδία: Θάνατος Μπόμπι Σαντς

Σαν σήμερα, 5 Μαΐου 1981, πεθαίνει από απεργία πείνας στις φυλακές Μέιζ της Βόρειας Ιρλανδίας, το μέλος του «Ιρλανδικόυ Δημοκρατικού Στρατού» (ΙΡΑ), Μπόμπι Σαντς. Ο θά­να­τος του απο­τέ­λε­σε σταθ­μό στην αιματοβαμμένη ιστο­ρία του αγώνα για ανε­ξαρ­τη­σία της Ιρ­λαν­δί­ας από την Μεγάλη Βρετανία.

Το 1977, ο εικοσάχρονος Σαντς, μέλος του ΙΡΑ από το 1972, καταδικάζεται σε 14 χρόνια φυλάκισης για υπόθεση βομβιστικής επίθεσης και ανταλλαγής πυρών, χωρίς όμως να υπάρχουν επαρκή στοιχεία.

Οι κρατούμενοι πολέμου της Βόρειας Ιρλανδίας, κατατάσσονταν από την τότε Βρετανική Κυβέρνηση σε ειδική κατηγορία περιορισμένων δικαιωμάτων, κάτι που οδήγησε σε άμεσες κινητοποιήσεις. Η αρχή έγινε με την «Διαμαρτυρία της Κουβέρτας», όταν οι κρατούμενοι αρνούνταν να φορούν στολές φυλακής, ζητώντας να μην εργάζονται για αυτήν, με κύρια αιτήματα την ελεύθερη συναναστροφή με τους υπόλοιπους κρατούμενους και το δικαίωμα να δέχονται επισκέψεις, γράμματα και δέματα μια φορά την εβδομάδα. Χωρίς ιδιαίτερα αποτελέσματα, οι κινητοποιήσεις συνεχίστηκαν με νέο αίτημα αναγνώρισης τους ως «πολιτικούς κρατούμενους», αλλά και πάλι οι προσπάθειές τους ήταν ανεπιτυχείς. Με την επιτακτική ανάγκη για πιο δραστικές κινητοποιήσεις, ξεκινάει την 1η Μαρτίου 1981 η μεγάλη «Απεργία Πείνας της Πτέρυγας “Η”» με μπροστάρη τον Μπόμπι Σαντς. Πεπεισμένος, ότι μόνο ένας θάνατος θα μπορούσε να ευαισθητοποιήσει την διεθνή κοινότητα, και έτσι να ασκηθούν οι απαραίτητες πιέσεις προς την Βρετανική Κυβέρνηση για αποδοχή των αιτημάτων των κρατουμένων του ΙΡΑ, ο Σαντς γίνεται ο πρώτος που απορρίπτει την σίτισή του.

«Δεν θα με λυγίσουν, καθώς η επιθυμία για ελευθερία και την ελευθερία του Ιρλανδικού λαού, βρίσκεται στην καρδιά μου. Θα φθάσει η μέρα, όπου όλος ο λαός της Ιρλανδίας θα έχει την επιθυμία για ελευθερία. Τότε θα αλλάξουν τα πράγματα».

Ήταν τότε, που το κόμμα «Σιν Φέιν», η  πο­λι­τι­κή πτέ­ρυ­γα του ΙΡΑ, αποφασίζει να θέσει τον Μπόμπι Σαντς ως υποψήφιο στης εκλογές της 9ης Απριλίου 1981. Ο Σαντς, έπειτα από 40 μέρες απεργίας πείνας, κερδίζοντας περισσότερες από 30 000 ψήφους, εκλέγεται βουλευτής μέσα από την φυλακή, τραβώντας έτσι το ενδιαφέρων της κοινής γνώμης.

Ο βουλευτής πλέον Μπόμπι Σαντς, έπειτα από 66 μέρες απεργίας πείνας, αφήνει την τελευταία του πνοή μέσα στην φυλακή, στις 5 Μαΐου 1981. Η κηδεία του εξελίσσεται σε διαμαρτυρία πέραν των 100 χιλιάδων ατόμων.

Μετά από ακόμη 9 θανάτους, η λαϊκή κατακραυγή αναγκάζει την Βρετανική Κυβέρνηση να παραχωρήσει μερικά δικαιώματα στους εναπομείναντες κρατούμενους του ΙΡΑ, τερματίζοντας έτσι την απεργία στις 3 Οκτωβρίου 1981. Αν και ποτέ δεν αναγνωρίστηκαν επίσημα ως πολιτικοί κρατούμενοι, οι αγωνιστές του ΙΡΑ κατάφεραν μέσα από τις φυλακές να συγκεντρώσουν το ενδιαφέρων της κοινής γνώμης και των ΜΜΕ ανά το παγκόσμιο, καθώς και να ενδυναμώσουν την δραστηριότητα του ΙΡΑ.

Οι δύο αγώνες απελευθέρωσης ενάντια στην αυτοκρατορία της Μεγάλης Βρετανίας, της ΕΟΚΑ και του ΙΡΑ, είναι ξεκάθαρα συσχετισμένοι. Αυτό, όχι μόνο από τις ομοιότητες στους σκοπούς και την ιστορία των αγώνων, αλλά και στις ομοιότητες των κακουχιών των αγωνιστών και των δύω λαών γενικότερα. Οι δύο οργανώσεις μάλιστα, έχουν και κοινές σελίδες ιστορίας, αφού κατάδικοι αγωνιστές της ΕΟΚΑ συνεργάστηκαν με κατάδικους αγωνιστές του ΙΡΑ στις φυλακές της Αγγλίας. Κύπριοι και Ιρλανδοί κατάδικοι λειτουργούσαν ως σύνολο, προστατεύοντας ο ένας τον άλλο και συμμετέχοντας σε κοινές απεργίας πείνας. Οι αγωνιστές της ΕΟΚΑ μάλιστα, είχαν διδάξει σε αγωνιστές του ΙΡΑ την ελληνική γλώσσα, αλλά και μοιράστηκαν γνώσεις και τακτικές ανταρτοπόλεμου, οι οποίες χρησιμοποιήθηκαν αργότερα από το ΙΡΑ. Αποκορύφωμα των σχέσεων των αγωνιστών ήταν η απόπειρα απόδρασης από τις φυλακές «Γουέκφιλντ» τον Φεβρουάριο του 1959, όπου δραπέτευσε o Σίμους Μέρφυ.

«Ένα μήνυμα θέλω να δώσω στους αγωνιστές της ΕΟΚΑ. Ζείτε βαθιά μέσα στην ψυχή μου, σε μια ανεπανάληπτη εποχή αγώνων. Αδέλφια συνεχίστε τον αγώνα σας ασταμάτητα μέχρι την νίκη» – Seamus Murphy 1986

Γραφείο Τύπου
ΜΕΤΩΠΟ Κυπρίων Φοιτητών Ηνωμένου Βασιλείου