Λονδίνο, 12 Φεβρουαρίου 2016
Η συζήτηση γύρω από τις διαπραγματεύσεις και τις προσπάθειες εξεύρεσης λύσης στο κυπριακό πρόβλημα εγείρει ταυτόχρονα και ένα ερώτημα το οποίο παραμένει μέχρι σήμερα αναπάντητο:
Η προτεινόμενη λύση, η οποία στηρίζεται στο πολιτειακό μοντέλο της Διζωνικής Δικοινοτικής Ομοσπονδίας, θα αποτελεί συνέχιση/μετεξέλιξη της Κυπριακής Δημοκρατίας ή θα επιφέρει την κατάλυσή της και την παρθενογένεση ενός νέου κράτους;
Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Νίκος Αναστασιάδης, δήλωσε επανειλημμένα ότι το επερχόμενο σχέδιο λύσης θα αποτελεί μετεξέλιξη και συνέχεια της Κυπριακής Δημοκρατίας. Η διαβεβαίωση του Προέδρου προς το λαό, στηρίχτηκε κατά κύριο λόγο πάνω σε δύο άξονες:
Σε περίπτωση λύσης, το Διζωνικό Δικοινοτικό Ομοσπονδιακό Κράτος:
- Δεν θα χρειαστεί να υποβάλει εκ νέου αίτηση στον ΟΗΕ.
- Θα αποτελεί ταυτόχρονα πλήρες κράτος-μέλος της ΕΕ
Παρόλα αυτά τα παραπάνω δεν αποτελούν αυταπόδειχτα στοιχεία. Εν σχέση με το πρώτο επιχείρημα, επισημαίνουμε την περίπτωση της Πρώην Γιουγκοσλαβίας, όπου μετά τη διάλυσή της προέκυψαν διάφορα κράτη ανάμεσα σε άλλα η Κροατία, η Σλοβενία, η Βοσνία κ.α. Αυτά τα κράτη, παρόλο που δεν ισχυρίστηκαν ότι αποτελούν συνέχεια και/ή μετεξέλιξη της Γιουγκοσλαβίας, εν τέλει δεν χρειάστηκε να υποβάλουν εκ νέου αίτηση για ένταξη στον ΟΗΕ. Η συμμετοχή τους στον Οργανισμό κληρονομήθηκε από τη συμμετοχή που είχε η Γιουγκοσλαβία, χωρίς όμως αυτά τα κράτη να αποτελούν με οποιοδήποτε τρόπο συνέχεια αυτής της χώρας.
Επιπρόσθετα, αναφορικά με το δεύτερο επιχείρημα (όπου η συμμετοχή της ΚΔ στην Ε.Ε. εδράζεται στη Συνθήκη Προσχώρησης), επιθυμούμε να αναδείξουμε το παράδειγμα της Τσεχοσλοβακίας. Μετά τη διάλυση της χώρας αυτής το 1993, τα δύο κράτη που προέκυψαν – Τσεχία και Σλοβακία – ουδέποτε προέβαλαν τον ισχυρισμό ή διεκδίκησαν ότι αποτελούν τη συνέχεια και/ή τη μετεξέλιξη της Τσεχοσλοβακίας (αυτά τα κράτη θέλησαν επίσης να κάνουν εκ νέου αίτηση στον ΟΗΕ). Παρολ’ αυτά και οι δύο αυτές χώρες ζήτησαν να είναι δεσμευμένες για μια σειρά από διεθνείς συμβάσεις και συμφωνίες που υπέγραψε η Τσεχοσλοβακία (πχ η Συνθήκη της Ανταρκτικής). Επομένως το γεγονός ότι οι συνθήκες που υπέγραψε η Κυπριακή Δημοκρατία θα δεσμεύουν το νέο κράτος δεν συνεπάγεται αυτομάτως ότι το κράτος αυτό θα αποτελεί και συνέχεια της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Υπό το φως των πιο πάνω, είναι έκδηλα πασιφανές πως τα δύο κύρια επιχειρήματα στα οποία η κυβέρνηση βασίζει την αφήγηση της για τη μετεξέλιξη της ΚΔ, είναι έωλα και ανακόλουθα. Αποτελούν αποσπασματική ανάγνωση του Διεθνούς Δικαίου, κάτι το οποίο εμφιλοχωρεί τεράστιους κινδύνους στην υπόθεση του Κυπριακού, λαμβάνοντας υπόψη ότι και η τουρκική πλευρά δύναται να χρησιμοποιήσει προς όφελος της τις περιπτώσεις που την ευνοούν για να παρουσιάσει μια εντελώς διαφορετική κατάσταση σχετικά με το ζήτημα της μετεξέλιξης ή όχι.
Γραφείο Τύπου
Μέτωπο Κυπρίων Φοιτητών Η.Β