Μικαέλλα Λοΐζου
Γραμματέας Επικοινωνίας
22 Φεβρουαρίου 2007
Έντονο προβληματισμό προκαλεί το πρόσφατο θέμα που προέκυψε με τα βιβλία ιστορίας. Για άλλη μία φοράφαίνεται πως τα γεγονότα πρόλαβαν την Κυπριακή Κυβέρνηση, καθώς υπάρχει η εντύπωση πως δεν δόθηκε εκτων προτέρων η δέουσα σημασία στις αρνητικές προεκτάσεις που θα μπορούσε να έχει στα παιδικά μυαλά μιαπαρέλαση αντικρουόμενων γεγονότων.
Το μέλλον της πατρίδας μας είναι στην ουσία ένα κράμα των σημερινών 20άρηδων αλλά και των μικρών παιδιώνκαι όχι των καρεκλοδεινόσαυρων που μας κυβερνούν αυτή τη στιγμή. Για αυτό τον λόγο η παιδεία μας πρέπει ναείναι αποτέλεσμα σωστού και συνεχούς, έντεχνου σχεδιασμού, με στόχο την παραγωγή πολυμορφικών καιπολυσύνθετων νεαρών ενηλίκων, με πλήρως ανεπτυγμένη την κριτική άποψη αλλά και ουσιαστικές γνώσεις. Ταπαιδιά μας είναι το μέλλον μας και η παιδεία τους το εφόδιο μας. Όταν αυτή είναι προβληματική, το μέλλον μαςπρομηνύεται δισεπίλυτο και δυσλειτουργικό. Δυστυχώς τα σημερινά δεδομένα πόρρω απέχουν από τον στόχοτου ευοίωνου και παραγωγικού μέλλοντος, ενώ τα πρόσφατα γεγονότα δεν είναι ιδιαίτερα ελπιδοφόρα. Το φιάσκομε τα βιβλία αποδεικνύει δυστυχώς πως είναι με προχειρότητα που χειριζόμαστε τα εύπλαστα παιδικά μυαλά.
Ο άνθρωπος αρχίζει να λαμβάνει σημειολογικά μηνύματα από τότε που αποκτά κουλτούρα και βασική κοινωνικήκατανόηση. Ποια είναι τα μηνύματα που λαμβάνουν τα μικρά παιδιά, όταν ο χάρτης της Κύπρου παρουσιάζεταιστα βιβλία τους δίχρωμος, την ίδια στιγμή που πάγια πολιτική μας είναι πως η Κύπρος είναι μία και μοναδικήοντότητα, θύμα στρατιωτικής κατοχής και καταπάτησης στοιχειωδών ελευθεριών; Οι ισχυρισμοί που ακούστηκαν,ότι δεν χρησιμοποιούνται οι συγκεκριμένες σελίδες για διδασκαλία, δεν αφήνουν κανένα ικανοποιημένο, καθώςείναι σαφές πως ένα παιδί της Στ’ δημοτικού έχει τη δυνατότητα να διαβάσει ανεξάρτητα αυτά που αναφέρονταιστο βιβλίο του και να βγάλει τα δικά του συγκεχυμένα συμπεράσματα. Ας μην ξεχνούμε άλλωστε πως το ίδιο τοεκπαιδευτικό μας σύστημα γαλουχεί τα παιδιά στην ιδέα πως τα βιβλία είναι η καλύτερη βάση δεδομένων καιποιοτικών πληροφοριών. Κατά συνέπεια τα βιβλία που πέφτουν στα χέρια τους πρέπει να είναι ξεκάθαρα καιακριβή, ούτως ώστε να αποφευχθεί η παραπληροφόρηση, αλλά και η ιστορική σύγχυση που συνεπάγεται αυτής.
Ιστορικά, οι κατακτητές φρόντιζαν να αποξενώσουν τους κατακτημένους από τους βασικούς συνδετικούς κρίκους που είχαν με το παρελθόν τους: την γλώσσα, την ιστορία, την θρησκεία. Σκοπός αυτής της διαδικασίας ήταν η αλλοτρίωση των υπόδουλων λαών από τις μεγάλες τους ιδέες και η ευκολότερη ένταξή τους στην φιλοσοφία τουκατακτητή. Εμείς, ως “αιώνιοι ραγιάδες”, ηθελημένα παραδιδόμαστε σε αυτή την μέθοδο ιστορικής απονεύρωσηςκαι προβάλλοντας μια αλληλουχία ιδεολογημάτων που άπτονται των ξένων συμφερόντων, μέσα από την ίδια τηνιστοριογραφία μας, ανανεώνουμε εκ νέου την θυματοποίησή μας, ενδυναμώνοντας έτσι το αίσθημα του αδυνάτουπου έχουμε συνηθίσει να επικαλούμαστε για να δικαιολογήσουμε τις πολιτικές μας γκάφες. Πρόκειται για μιαπρωτόγνωρη για τα ελληνικά δεδομένα ηττοπάθεια, που ουσιαστικό σκοπό έχει να εντάξει στα παιδικά μυαλά τηνσυνήθεια της υποχώρησης που διακατέχει τους πολιτικούς μας και να τα αποστασιοποιήσει από τις βασικέςέννοιες του έθνους μας, με απώτερο σκοπό την ομαλότερη συμβίωση σε ένα περιβάλλον διζωνικής δικοινοτικήςομοσπονδίας, που είναι από μόνο του εθνοκεντρικό. Όσα λιγότερα γνωρίζουν για το έθνος μας, τόσο λιγότερο θανοιώθουν την ανάγκη να το υπερασπιστούν και ίσως αποφευχθούν παραδείγματα όπως αυτό της Γιουγκοσλαβίας, σε περίπτωση που αφήσουμε να εφαρμοστεί μια λύση αυτού του τύπου.
Στην Ελλάδα υπήρχαν αντιδράσεις από τους ακαδημαϊκούς κύκλους πολύ νωρίς και έπρεπε το ΥπουργείοΠαιδείας να εξετάσει το θέμα διπλά και τριπλά, πριν αποφασίσει να εντάξει το βιβλίο στην διδακτέα ύλη και τουςμαθητές σε ένα κύκλο αντιφάσεων και σύγχυσης. Η Κυπριακή Δημοκρατία πρέπει να αναλάβει τις ευθύνες τηςόσο αφορά τον ευαίσθητο και καίριο τομέα της παιδείας. Να δώσει λίγη περισσότερη σημασία στο τι πέφτει σταπαιδικά χέρια, αλλά πάνω από όλα να δείξει εμπιστοσύνη στους Κύπριους ακαδημαϊκούς. Ήρθε ο καιρός νακοιτάξουμε το παρελθόν στα μάτια. Να αφήσουμε τις προκαταλήψεις και τα μικροκομματικά κόμπλεξ στην άκρηκαι να γράψουμε τα πράγματα με το όνομά τους.
Από δεξιά μέχρι αριστερά οι Κύπριοι οφείλουν να αντιδράσουν. Ένα βιβλίο που έχει χαρακτηριστεί ως“επιχείρηση της λοβοτόμησης της εθνικής μνήμης” -περιοδικό Άρδην-, δεν πρέπει να βρίσκεται στα κυπριακάθρανία. Όπως άλλωστε εξηγεί ο διδάκτορας Σύγχρονης Ιστορίας, Βλάσης Αγτζίδης, “το βιβλίο αυτό έρχεται σεευθεία σύγκρουση με την ιστορική εμπειρία” και δεν έχει θέση σε μια πατρίδα που ακόμη μετρά τις πληγές της καιψάχνει δικαίωση.
